Wat verkeersregels.........en eindelijk thuis!

De sociale verhoudingen weerspiegeld in het verkeer...


Het is alweer een tijdje geleden dat we jullie hebben laten weten van onze belevenissen, waardoor het misschien lijkt alsof er niets gebeurd is. Niets is minder waar! Te weinig tijd én op dit moment geen internet heeft ervoor gezorgd dat we nodig een up-date moeten geven.

In de laatste week in Kampong Cham hebben we een motor training gehad. Waarom is dat bij jullie nodig, vroegen sommigen zich af, vanwege de ervaring die we al hebben op de motor, maar ook omdat we hier (excusez le mot) op “brommers” rijden. Ze zijn weliswaar 125 cc maar zien eruit als de eerste de beste scooter waar iedereen vanaf zijn 16e op mag rijden. Het zijn semi-automatische brommers, dus ook het schakelen is hier niet nodig. Begrijp me niet verkeerd: we hebben vorig jaar een ideale vakantie op deze dingen gehad én ze geven je een heerlijk gevoel van vrijheid, maar we hadden het nu over de motor training. Voor André werd hij niet vergoed, als mee reizend partner, maar ik wilde toch wel erg graag mee doen. Ik vind op de motor de steentjes, plassen en onverharde stukken weg al niet prettig, maar zoals sommigen van jullie weten: Cambodja heeft bijna niet anders... Ik hoopte dus vooral ervaring op te doen op de onverharde weg en met losliggende wegdelen. Buiten dat hebben we in de afgelopen tijd kennis gemaakt met het Cambodjaanse verkeer en dat is op zijn zachtst gezegd een jungle! Na veel reflectie in de groep hebben we met elkaar geconstateerd dat je de sociale verhoudingen van de Cambodjaanse samenleving in het verkeer terug kan zien.
Allereerst heb je de grote Lexussen die hier in de straten van Phnom Penh rond crossen (ik ga er geen ander woord voor vinden). Zij komen met of zonder nummerplaat. Het zijn de rijken van dit land (of hun kinderen), die al naar gelang de nummerplaat onder en boven de wet verkeren. Iedereen wordt geacht aan de kant te gaan als zij er aan komen, en ze zullen zich nauwelijks verwaardigen te stoppen voor wie dan ook. Het verbaast mensen hier als wij zeggen dat we (nou ja, ik dan) nog nooit een Lexus 4x4 gezien hebben in Nederland, want de gemiddelde Cambodjaan heeft het gevoel dat iedereen er minstens één heeft in het welvarende “Westen”. Het feit dat er geen nummerplaat op zit, doet iedereen er voor zorgen opzij te gaan. Je weet dan dat als er iets gebeurt, niemand zal stoppen of ook maar verantwoording zal afleggen over wat voor fout ze dan ook gemaakt hebben: niemand zal ze aanhouden. De rood/blauwe nummerplaten zijn voor de regering, en ondanks dat ze een registratie hebben, zijn ze ook nog zeer duidelijk in het voordeel. Uit de buurt blijven dus! De blauwe nummerplaten zijn van de NGO's, die weliswaar een wat minder autoritair rijgedrag aan de dag leggen, maar nog zeker wel vinden dat zij ook gewoon voorrang moeten krijgen.
De tweede groep zijn de gewone auto's. Men gaat ervan uit dat snelverkeer voorrang heeft op langzaam verkeer en groot verkeer op klein verkeer. Dat betekent dus dat je als auto altijd voorrang neemt op een brommer (de derde groep) en als brommer weer voorrang hebt op fietsers/cyclo's/tuk-tuks (groep nummer vier). Je begrijpt dat je als wandelaar helemaal geen rechten hebt...
Je zou denken dat deze situatie zou moeten ontaarden in een heksenketel (wat voor buitenstaanders ook zo is), maar over het algemeen gaat het redelijk goed. Mensen geven elkaar nl. ook de ruimte en het zijn de buitenlanders die stoppen die een probleem opleveren. Met een hoop glimlachen, gebaren en weten waar de ander naar toe gaat, is er meestal niets aan de hand. Als je een linker bocht maakt, ga je gewoon alvast van de rechterkant van de straat naar de binnenbocht aan de linkerkant en gaat vervolgens de nieuwe straat in. Daar blijf je net zo lang links rijden als dat het nodig is en je weer een gaatje hebt om naar de rechterkant te gaan. Hoe zo onlogisch? Na een paar dagen in Kampong Cham op de fiets meegedaan te hebben, begint het ook voor ons allemaal naadloos in elkaar over te lopen.
Maar oké, in de motortraining hoop ik dus ook nog iets te horen over verkeersregels en wat er in principe zou moeten gebeuren... En waar ik dus rekening mee moet houden. De training wordt gegeven door twee VSO'ers, toevallig Nederlanders én toevallig ook nog eens iemand waar ik de training mee in Nederland heb gedaan, voordat we naar China zijn gegaan. Erg leuk dus! Leonie en JP zitten inmiddels twee jaar in Cambodja en gaan begin November weer terug naar Nederland (wat we erg jammer vinden!!!). Ze kunnen een mooi beeld van het verkeer hier geven. Duidelijk wordt dat je gewoon verantwoordelijk bent voor jezelf en dat niemand die verantwoordelijkheid ook maar van je zal overnemen en voorzichtig zal doen voor jou... Nou ja, dat maakt het wel duidelijk. Grappig is nog dat er in de papieren aanwijzingen gegeven worden voor wat te doen in de verschillende situaties waarin je met andere weggebruikers te maken krijgt; voor achterop komend verkeer betekent 1 keer toeteren “ik kom je inhalen”, 2 keer toeteren “ga aan de kant, je rijdt in de weg” en 3 keer toeteren “GA onmiddellijk AAN DE KANT!!”. Als er verkeer aan komt en jij hebt het gevoel dat ze op jouw weghelft rijden, maar zij gaan met hun groot licht knipperen : “GA onmiddellijk AAN DE KANT!”. En wat doen de mensen die voor je rijden?? Tja, als ze hun knipperlicht naar links aan hebben, kunnen ze naar links gaan, ze kunnen ook naar rechts gaan, ze kunnen stoppen en ze kunnen ook doorrijden. Als ze hun knipperlicht naar rechts aan hebben, dan kunnen ze naar rechts gaan, maar ook naar links, ze kunnen stoppen en ook doorrijden. En als ze geen knipperlicht aan hebben, kunnen ze naar links of naar rechts gaan, ze kunnen ….. nou ja, je snapt het vast wel. Het meest wennen vind ik het nog dat er mensen zomaar van rechts de weg op komen rijden en helemaal niet het gevoel hebben dat ze moeten stoppen voor jou omdat jij daar al rijdt. Dan moet je dus gewoon uitwijken en eigenlijk ben jij degene die voor hen moet uitkijken. Jij bent voor hen verkeer van achteren en ze hoeven dus geen rekening te houden met jou....
Nou ja, het was me het dagje dus wel! Gelukkig hebben we de ervaring wel en kunnen we dus veel meer op het verkeer letten dan op de brommer of alles wat daarmee samenhangt. Geen problemen dus vooralsnog...
In de middag begon het te regenen, waardoor ik ook nog mijn “off the road” verlangen op een presenteerblaadje aangereikt kreeg. We waren van plan om nog naar een ongebruikte landingsbaan te rijden, over een stuk ongeplaveide weg. Na een paar tellen op deze weg, die vreselijk glibberig was, gereden te hebben, besloten we als groep toch maar om terug te gaan. Het was al wat later, we konden nu toch niet meer daar oefenen en de regen kwam ook terug. Dit was wel een beetje het ergste wat het zou kunnen worden, dus ook daar hadden we nu even aan geroken. Enne... we hebben tenslotte nog twee jaar om te wennen! Leonie en JP, bedankt!!

Overigens heeft André van de andere kant meegemaakt dat de weg soms niet helemaal zonder gevaar is. Hij vertelt hieronder wat zijn ervaringen zijn...

Tja.....ik was dus die voetganger zonder enig recht. Om een lang verhaal kort te maken....ik ben dus niet onzacht met een motorscooter in aanvaring gekomen. Ik liep keurig aan de kant van de weg, maar de bestuurder van de scooter wilde die grote buitenlander denk ik erg graag van dichtbij bekijken. Zeg maar gerust van heel dichtbij, want hij reed me zo onderuit. Daarbij ben ik lelijk op mijn schouder geland. In de groep hadden we ook een dokter, en die constateerde gelukkig dat ik niets gebroken had. Zo stijf als een plank dus de daaropvolgende dagen, en niet in staat om veel te doen. Eenmaal terug in Phnom Penh toch maar even langs de dokter gegaan, die mij prompt doorstuurde naar het ziekenhuis om foto's van mijn schouder en ribbenkast te laten maken. Dat was nog even lachen, want de röntgenkamer/apparatuur is niet berekend op mijn lengte. Na een stuk of 8 foto's mocht ik weer gaan. Om vijf uur mocht ik mijn fotootjes halen en op zaterdag had ik weer een afspraak met de dokter. Niets gebroken, en alles zit mooi op zijn plaats. Waarschijnlijk een gekneusde rib, en schouder. Fysiotherapie, is het advies van de dokter.
Afgelopen zondag dus vertrokken naar Battambang, om eindelijk in ons eigen, prachtige huis te gaan wonen. We werden keurig voor de deur afgeleverd door de luxe Toyota Camry taxi. Die had VSO voor mij geregeld, omdat ik zo'n zere schouder had. Lekker hoor, want een rit van 5/6 uur in een minibus zou geen pretje geweest zijn.
Bij ons huis aangekomen, werden we vriendelijk verwelkomd door de huisbazin, en hebben we eindelijk weer een eigen “thuis” sinds 1 juli.
Vijf minuten na aankomst stond er al een VSO vrijwilliger op de stoep met soep en broodjes. Dat was lekker thuiskomen.
Maandag is Lean meteen aan het werk gegaan, en heb ik een beetje in het huis gerommeld. Dinsdag hebben we maar een scooter gekocht, want mobiliteit is toch wel belangrijk voor ons. Een fiets was er al, dus we kunnen nu allebei makkelijk naar de stad. Van voetganger/fietser naar scooteraar.....misschien eindigen we nog wel als Lexuszondernummerplaat berijder :)
Kortom...het leven begint weer een beetje een normaal ritme te krijgen. Het is een genot om in de tuin, in de hangmat, onder de palmbomen lekker een boekje te lezen.
Ik heb het gevoel eindelijk te zijn aangekomen............